KEAJAIBAN NOMBOR - BHG 5

Dalam Bhg 4 siri ini kita telah melihat apa itu pelengkap bagi sesuatu angka. Penguasaan “sistem” ini membolehkan seseorang menyelesaikan operasi tolak yang mudah secara lisan tanpa menggunakan kalkulator atau pen dan kertas, contoh: 324 – 38 = ?

Kaedah yang biasa kita pelajari di sekolah adalah seperti berikut:Pertama, tulis semula soalan ke bentuk lazim:

3 2 4

- 3 8

Selepas itu mulalah meminjam (teringat pula kes AH LONG). Penyelesaian dimulakan dari kedudukan angka paling kecil, iaitu SA---> 4 – 8 = (tidak boleh), jadi “pinjam” dari kedudukan angka berikutnya, iaitu PULUH ---> (10 + 4) – 8 ---> 14 – 8 = 6. Bentuk lazim kita akan kelihatan seperti ini:

1

3 2 4

- 3 8

6

Seterusnya, kita selesaikan pula pada kedudukan PULUH ---> 1 – 3 = (tidak boleh), jadi pinjam lagi (habislah pinjam teruss!), ---> (10 + 1) – 3 --> 11 – 3 = 8 dan bentuk lazim kita menjadi:

2 1

3 2 4

- 3 8

8 6

Akhir sekali, kita turunkan baki kedudukan RATUS dan barulah operasi tolak ini selesai.

2 1

3 2 4

- 3 8

2 8 6

Cuba bandingkan pula dengan kaedah berikut, iaitu penyelesaian yang bermula dari kedudukan angka paling besar, RATUS:

Sebaik sahaja disebutkan “tiga ratus dua puluh empat tolak tiga puluh lapan”, anda boleh terus menyambut, “Dua ratus...”, sebab anda tahu bahawa RATUS itu akan berkurangan satu tangga (dari 3 kpd 2) kerana PULUH nombor yang ditolak (2) lebih kecil dari PULUH nombor penolak.

Selanjutnya sebutlah “...lapan puluh...” dengan mengambil kira bahawa

(i) pelengkap 3 ialah 7 (3 ialah angka kedudukan PULUH pada nombor penolak)

(ii) 7 + 2 = 9 (7 ialah pelengkap 3, 2 ialah angka kedudukan PULUH pada nombor yang ditolak).

(iii) Satu tangga dibawah 9 ialah 8 (kerana angka pada kedudukan SA nombor yang ditolak iaitu 4 lebih kecil dari angka SA nombor penolak iaitu 8)

Seterusnya sebutlah “...enam!” kerana:

(iv) Pelengkap 8 ialah 2

(v) 2 + 4 = 6 (4 ialah angka pd kedudukan SA nombor yang ditolak).

Lakaran minda kaedah ini ialah:

324 - 38 ---> (3-1)ratus (7+2-1)puluh (2+4) ---> 2 ratus 8 puluh 6 = 286.

Ajaibnya: Masalah Operasi Tolak diselesaikan dengan Operasi Tambah, sebab operasi tambah agaknya lebih mudah berbanding operasi tolak.